Do kogo należy realizacja postanowienia sądowego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego? W przypadku opisanym przez Pana zapewnienie realizacji postanowienia sądowego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego należy do marszałka danego województwa. Mówi o tym art. 46 ust. 2b ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego. Nie jest to wykonywane w ramach egzekucji sądowej przez komorników sądowych. Sprawy związane z realizacją postanowień sądowych w danym województwie należą do kompetencji określonych jednostek urzędu marszałkowskiego. Dla sprawnej realizacji postanowień niezbędna jest jednak współpraca osób i organów zaangażowanych w wykonanie postanowienia ( pogotowia, Policji, ośrodka pomocy społecznej, rodziny chorego oraz Urzędu Marszałkowskiego). Realizacja postanowienia polega na: ustaleniu miejsca w szpitalu psychiatrycznym (czy jest wolne i w jakim terminie), zorganizowaniu transportu medycznego (z lekarzem). Transport medyczny odbywa się najczęściej z miejsca zamieszkania osoby chorej psychicznie do wskazanego szpitala psychiatrycznego. Koszt transportu pacjenta pokrywa Samorząd Województwa. Realizacja przez marszałka województwa obowiązku wynikającego z art. 46 ust. 2b ustawy Realizacja przez marszałka województwa obowiązku wynikającego z art. 46 ust. 2b ustawy odbywa się w ten sposób, iż osoba bliska pacjentowi (której interwencja spowodowała wszczęcie postępowania sądowego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego) po otrzymaniu postanowienia sądu czuwa nad jego realizacją. Doprowadzenie do szpitala wykonuje Policja w obecności lekarza, pielęgniarki lub zespołu ratownictwa medycznego. Osoba chora psychicznie przewożona jest zwykle do szpitala położonego najbliżej jej miejsca zamieszkania. Ułatwia to możliwość kontaktowania się takiej osoby z osobami najbliższymi. Problem z realizacją postanowienia sądu o przyjęciu osoby chorej psychicznie do szpitala psychiatrycznego na podstawie art. 29 ustawy polega na sprzeciwie takiej osoby przed poddaniem się postanowieniu sądowemu o przymusowym leczeniu. W takich sytuacjach stosuje się rutynowe procedury postępowania z osobami cierpiącymi na zaburzenia psychiczne, które wymagają hospitalizacji psychiatrycznej, a które nie wyrażają zgody na taką hospitalizację. Postanowienie o leczeniu w szpitalu psychiatrycznym bez zgody osoby chorej psychicznie Członek rodziny, na wniosek którego sąd wydał postanowienie o leczeniu w szpitalu psychiatrycznym bez zgody osoby chorej psychicznie – ma prawo zgłosić potrzebę przymusowego doprowadzenia danej osoby do szpitala i przekazać postanowienie do realizacji marszałkowi. W celu realizacji postanowienia sądowego konieczne jest przesłanie pisma informującego o potrzebie realizacji postanowienia wraz z załączonym prawomocnym postanowieniem sądu. Wskazane jest, by postanowienie posiadało adnotację o fakcie uprawomocnienia się. Ustawa nie wymaga, by postanowienie miało klauzulą wykonalności, albowiem w sprawie tej nie jest prowadzona egzekucja sądowa, a jedynie określony podmiot (inny niż organ egzekucyjny) wykonuje to orzeczenie. Odmowa osoby wobec której wydano postanowienie stawienia się w szpitalu psychiatrycznym Jeżeli osoba chora psychicznie, wobec której wydano postanowienie o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odmawia stawienia się w szpitalu psychiatrycznym lub w inny sposób utrudnia wykonanie tego postanowienia, sąd z urzędu lub na wniosek upoważnionego przez marszałka województwa lekarza psychiatry może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie tej osoby do szpitala psychiatrycznego przez Policję (art. 46 ust. 2c ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). Odstąpienie przez ustawodawcę od wprowadzenia do ustawy przepisów doprecyzowujących sposób realizacji zadania przewidzianego w art. 46 ust. 2b ustawy było celowym działaniem. Przyjęcie takiego rozwiązania wynikało z konieczności poszanowania autonomii samorządu wojewódzkiego i zagwarantowania mu doboru sposobu realizacji zadania zgodnie z lokalnymi uwarunkowaniami. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego stanowi: „Art. 29. 1. Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta, bez zgody wymaganej w art. 22, osoba chora psychicznie: 1) której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego, bądź 2) która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.” „Art. 46 (…) 2a. Jeżeli osoba psychicznie chora, która ma być poddana badaniu przez biegłego, odmawia stawienia się we wskazanym miejscu lub w inny sposób uchyla się od tego badania, sąd może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie tej osoby przez Policję do wskazanego miejsca. 2b. Zapewnienie realizacji postanowienia sądowego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby, o której mowa w art. 29 ust. 1, należy do marszałka województwa. 2c. Jeżeli osoba psychicznie chora, wobec której wydano postanowienie o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odmawia stawienia się w szpitalu psychiatrycznym lub w inny sposób utrudnia wykonanie tego postanowienia, sąd z urzędu lub na wniosek upoważnionego przez marszałka województwa lekarza psychiatry może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie tej osoby do szpitala psychiatrycznego przez Policję. Art. 46a. 1. Przy wykonywaniu postanowień sądowych o przyjęciu do domu pomocy społecznej lub szpitala psychiatrycznego stosuje się art. 18. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przewidziane w innych przepisach środki przymusu bezpośredniego mogą być stosowane jedynie po uprzednim bezskutecznym zastosowaniu przymusu bezpośredniego przewidzianego w niniejszej ustawie albo gdy jego zastosowanie byłoby niecelowe. 3. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie przez Policję, o którym mowa w art. 40 i 46, następuje w obecności lekarza, pielęgniarki lub zespołu ratownictwa medycznego.” 1. Przymus bezpośredni wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, przy wykonywaniu czynności przewidzianych w niniejszej ustawie, można stosować tylko wtedy, gdy przepis niniejszej ustawy do tego upoważnia albo osoby te: 1) dopuszczają się zamachu przeciwko: a) życiu lub zdrowiu własnemu lub innej osoby lub b) bezpieczeństwu powszechnemu, lub 2) w sposób gwałtowny niszczą lub uszkadzają przedmioty znajdujące się w ich otoczeniu, lub 3) poważnie zakłócają lub uniemożliwiają funkcjonowanie podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej lub jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. (…) 9. W przypadkach określonych w ust. 1 jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, Policja oraz Państwowa Straż Pożarna są obowiązane do udzielania lekarzowi, pielęgniarce lub kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych pomocy na ich żądanie.” Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼